5 Σημεία Κλειδιά Για Το Νέο ΕΣΠΑ
Με το νέο ΕΣΠΑ να βρίσκεται ήδη προ των πυλών, αναμένεται πολλοί που έχουν μια ιδέα στο μυαλό τους και πολλοί άνεργοι, να ζητήσουν μία ευκαιρία για να χρηματοδοτήσουν μια νέα επιχείρηση.
Σε πολλές περιπτώσεις, αυτό μπορεί να αποτελέσει και το ξεκίνημα μιας νέας καριέρας, μιας προσπάθειας για εκπλήρωση ονείρων μια που αναμένεται και ένα καλό βοήθημα για τους νέους, με το υπουργείο να τους επιδοτεί με ως και 60.000€ για καινοτόμες ιδέες.
Όμως τι πρέπει να γίνει για να φτάσουν αυτές οι ελπίδες να γίνουν οι μέγιστες πιθανές, κατά την υποβολή των αιτήσεων, αλλά και τι επίσης πρέπει να ξέρουν οι ενδιαφερόμενοι για την επιτυχημένη ολοκλήρωση των προγραμμάτων τους;
Μέσα από την εμπειρία μας, ιδού τα 5 SOS σημεία για το διάστημα πριν την υποβολή για ένταξη στα προγράμματα του ΕΣΠΑ, αλλά και κατά την διάρκεια της υλοποίησης τους προγράμματος.
1. Κάρτα ανεργίας και οικογένεια
Με τις προδημοσιεύσεις που δόθηκαν στην δημοσιότητα, δεν έχει τονισθεί η σημασία της κάρτας ανεργίας για τον ρόλο που θα παίξει. Δεν είναι γνωτό τι έχει το υπουργείο στο μυαλό του, όμως ήδη έχουμε δει τα προγράμματα του ΕΣΠΑ του 2012 που έδινε 35.000€ για νέες επιχειρήσεις χονδρικού εμπορίου, αλλά και το επόμενο πρόγραμμα της γυναικείας επιχειρηματικότητας δίνοντας 32.000€ για ίδρυση νέων επιχειρήσεων από άνεργες γυναίκες.
Στο πρώτο πρόγραμμα, ήταν απαραίτητο να πρόκειται για πρώτη έναρξη επιχείρησης, γεγονός που κόστισε σε πολλούς πρώην αγρότες ειδικού καθεστώτος την ένταξη τους στο πρόγραμμα.
Στην γυναικεία επιχειρηματικότητα αυτό το άλλαξε και οι περιορισμοί ήταν πιο χαλαροί, απαγορεύοντας στους δυνητικούς δικαιούχους να είχαν επιχείρηση στο όνομα τους (ή μερίδιο επιχείρησης), κατά την τελευταία πενταετία.
Όμως και τα δύο προγράμματα είχαν κοινό χαρακτηριστικό την ύπαρξη κάρτας ανεργίας (αυτό δεν είναι το ζητούμενο εν τέλει; Να εμφανιστούν μειωμένα τα επίπεδα της ανεργίας μετά το πρόγραμμα;), ενώ σημαντικό βαθμολογικό προβάδισμα είχαν όσοι είχαν ανεργία άνω του έτους.
Φυσικά και έξτρα μοριοδότηση μπορούσαν να λάβουν και άλλες κατηγορίες δικαιούχων, όπως όσοι ήταν με εισόδημα κάτω από το όριο της φτώχειας, αλλά η κάρτα ανεργίας με την συνεχόμενη ανανέωση της, έπαιξε κάτι παραπάνω από τον ρόλο του τυπικού προσόντος.
Η κάρτα ανεργίας δεν κοστίζει για την έκδοση της, παρά μόνο χρόνο.
Δια στόματος του γράφοντα, οι άνεργοι, έχουν αλλεπάλληλα συμβουλευτεί να προβούν στην έκδοση κάρτας, ώστε να έχουν όση περισσότερη αποδεδειγμένη ανεργία γίνεται για κάθε δράση που μπορεί να τους οφελήσει. Όπως και με το πρόσφατο παράδειγμα του Νοεμβρίου και την επιδότηση του ΟΑΕΔ για 10.000€.
Οι δράσεις των 25.000€ και 60.000€ που προορίζονται για νεανική επιχειρηματικότητα, μοιάζουν πολύ με τα παραπάνω υλοποιηθέντα προγράμματα που αναφέρθηκαν. Δεν θα είναι παράξενο να μοριοδοτηθούν και πάλι οι μακροχόνια άνεργοι.
Αλλά επίσης στον οικογενειακό κύκλο είναι πιθανό να υπάρχουν και άλλα πρόσωπα με κάρτα ανεργίας στην κατοχή τους. Παιδιά, γονείς και λοιποί συγγενείς πιθανώς να έχουν καλύτερες δυνατότητες για να λάβουν χρηματοδότηση από ότι συνήθως φανταζόμαστε, οπότε ίσως τελικά οι προς μελέτη περιπτώσεις να είναι όχι μία, αλλά περισσότερες και αυτό γιατί κάποιο από τα συγγενικά πρόσωπα μπορεί να έχουν περισσότερη αποδεδειγμένη ανεργία.
2. Αρχικό κεφάλαιο
Το ΕΣΠΑ στα κατάλληλα χέρια είναι ένα πάρα πολύ δυνατό εργαλείο. Αλλά δεν είναι και πανάκεια. Διαβάζοντας έναν οδηγό από προγράμματα του ΕΣΠΑ, θα δει κανείς πως μπορεί να λάβει προκαταβολικά έως και όλο το ποσό για το οποίο εγκριθεί.
Αυτό όμως δεν θα πρέπει να μελετάται έτσι. Προκαταβολή θα δοθεί για ισόποση εγγυητική επιστολή από χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, δηλαδή τράπεζα, η οποία για να το κάνει αυτό, θα ζητήσει προθεσμιακή κατάθεση για χρόνο ίσο με αυτό που θα ισχύει. Δηλαδή για να πάρει κανείς 1€, θα πρέπει να έχει από πριν 1€. Άρα ένα αρχικό κεφάλαιο απαιτείται εκ των πραγμάτων και ας μην υπάρχει κάτι στον οδηγό του προγράμματος που να το επιτάσσει.
Επίσης μπορεί να στραφεί κανείς σε δάνειο για τις περιπτώσεις που υπάρχει συγχρηματοδότηση. Όμως ένα δάνειο, ακόμη και αν το επιτόκιο του επιδοτηθεί μέσα από τα τόσα χρηματοπιστωτικά εργαλεία που υπάρχουν σήμερα στην αγορά, έχει ένα κόστος, το οποίο πολλές φορές πρέπει να καταβληθεί πολύ πριν την πρώτη είσπραξη από τον αρμόδιο φορέα.
Άρα ένα αρχικό κεφάλαιο κρίνεται και πάλι απαραίτητο, ανεξάρτητα από το τί πρόγραμμα πρόκειται να υλοποιηθεί. Πόσο πρέπει να είναι αυτό το ποσό; Εδώ δεν υπάρχουν εύκολες απαντήσεις. Το αρχικό κεφάλαιο πρέπει να καλύψει ιδανικά και το κόστος της επένδυσης, αλλά και τις λειτουργικές δαπάνες που μπορεί η επένδυση να επισύρει.
Θα τολμήσουμε να δώσουμε μια πρόβλεψη για το πρόγραμμα των νέων με τα 60.000€, λέγοντας πως κατά εκτίμηση του γράφοντα, πρώτη λήψη χρημάτων θα γίνει στο 25% του προϋπολογισμού, ήτοι όταν οι δαπάνες προς επιδότηση φθάσουν τα 15.000€, τότε ο επιδοτούμενος θα μπορέσει να λάβει πρώτη δόση ποσού. Όμως για μια επιχείρηση παροχής υπηρεσιών, τον μήνα θα υπάρξουν οι εξής δαπάνες:
Ενοίκιο: 200€
ΟΑΕΕ: 225€
ΔΕΚΟ (ρεύμα, τηλεπικοινωνίες, κλπ): 150€
Χαρτικά και αναλώσιμα: 50€
Υπηρεσίες τρίτων: 100€
Κόστος μισθοδοσίας (1 ΕΜΕ): 750€
δηλαδή για τις πιο βασικές δαπάνες έχουμε 1425€, δίχως να εξετάζουμε το στήσιμο της έδρας, διαφήμιση και πιθανώς αναλώσιμα υλικά.
Με αυτό το ποσό, θα χρειαστεί πάνω από 11 μήνες για την πρώτη λήψη ποσού από το πρόγραμμα.
Οπότε το αρχικό κεφάλαιο θα πρέπει να είναι τόσο, ώστε να καλύψει τουλάχιστον τους έξι πρώτους μήνες λειτουργίας της επιχείρησης στην περίπτωση χρηματοδότησης από το πρόγραμμα των νέων επιχειρήσεων με καινοτομία, και προϋπολογισμό τις 60.000€, και αυτό είναι το ελάχιστο που θα συνιστούσαμε στον παραπάνω ενδιαφερόμενο αν πιστεύει πως μπορεί να τα καταφέρει με λιγότερα, γιατί πχ, θεωρεί πως τα ποσά που αναφέραμε δεν ανταποκρίνονται στην επιχείρησή του.
3. Οφειλές και ενημερότητες
Ένα μεγάλο ζήτημα είναι και οι οφειλές σε ΔΟΥ, και ασφαλιστικά ταμεία. Με την ολοκλήρωση ελέγχου των τιμολογίων, θα χρειαστούν ενημερότητες. Όσοι έχουν υπόλοιπα ακόμη και μη ληξιπρόθεσμα, θα χρειαστεί σε ορισμένες περιπτώσεις να τα εξοφλήσουν ειδάλλως το ποσό θα παρακρατηθεί από το ποσό προς είσπραξη.
Θα πει κανείς, πως και σε αυτή την περίπτωση δεν υπάρχει απώλεια, μια θα υπάρξουν μειωμένες οφειλές. Όμως το ζήτημα εδώ είναι η ρευστότητα.
4. Τι επιδοτείται
Πολλές φορές, ενώ έχει ήδη διευκρινιστεί για το ποιες είναι οι δαπάνες που θα επιδοτηθούν, πολλοί είναι αυτοί που εν τέλει κρατούν μόνο το ποσό στο μυαλό τους και περιμένουν να επιδοτηθούν για αγορά εμπορεύματος.
Εμπόρευμα δεν θα επιδοτηθεί από τα προγράμματα του ΕΣΠΑ. Το εμπόρευμα πρέπει να το βρει μόνος του ο επιχειρηματίας και να το αγοράσει με δικά του έξοδα, τα οποία δεν θα επιδοτηθεί ποτέ.
Ή υπάρχει μία λανθασμένη άποψη πως θα αγοράσει κανείς πάγιο εξοπλισμό μεταχειρισμένο και ότι θα επιδοτηθεί γι αυτό. Για να επιδοτηθεί πάγιος εξοπλισμός, θα χρειαστεί να είναι καινούργιος και αμεταχείριστος, ενώ αναμένεται να ζητηθεί και αντίστοιχη βεβαίωση από τον πωλητή για το αμεταχείριστο του εξοπλισμού.
Επίσης ο προμηθευτής τους εξοπλισμού, δεν μπορεί να είναι κάποιος που μην εμπορεύεται κατά κύριο επάγγελμα το πάγιο που πωλείται. Δηλαδή, μια επιχείρηση που αγοράζει ως πάγιο ένα ψυγείο και έχει ως δραστηριότητά της το εμπόριο τροφίμων, δεν μπορεί να επιδοτηθεί για το ψυγείο, αν η επιχείρηση που το πωλεί, δεν έχει ως κύριο επάγγελμα της την εμπορία ψυγείων και απλά εκποιεί δικό της άχρηστο γι αυτήν πλέον εξοπλισμό.
Οπότε προσοχή, διότι οι δαπάνες που θα επιδοτηθούν, έχουν συγκεκριμένους κανόνες για την επιδότηση τους.
5. Πώς το ανώδυνο γίνεται επώδυνο
Ένα πρόγραμμα επιδότησης είναι εργαλείο στα χέρια αυτού που ξέρει πώς να το χειριστεί. Στα χέρια κάποιου που δεν κατάλαβε πει τίνος ακριβώς πρόκειται, είναι ένα μέσο άγχους και μπορεί να οδηγήσει και σε ζημία τελικά αντί για κέρδος.
Οπότε καλό είναι ο κάθε ένας να μιλήσει με τους διάφορους εμπλεκόμενους. Να μιλήσει στον σύμβουλο με τον οποίο συζητά την δράση του, με άλλους επιχειρηματίες που ίσως γνωρίζει και να μάθει για το ποιες δυσκολίες αντιμετωπίστηκαν, να επικοινωνήσει με τους κατά τόπους φορείς για την υλοποίηση της δράσης και εν γένει να μην μείνει στην άποψη πως είναι κάτι εύκολο. Εύκολο μπορεί να είναι να υλοποιηθεί, αλλά εξίσου εύκολα, μπορεί και να δημιουργήσει προβλήματα.
Μέσα από την οπτική του γράφοντα το παρόν άρθρο, αυτά είναι τα 5 σημεία κλειδιά για τον νέο ΕΣΠΑ 2014-2020. Τα όσα αναλύθηκαν παραπάνω, επαναλαμβάνουμε πως είναι προσωπικές απόψεις και μπορεί να διαφέρουν από άλλες εκτιμήσεις τόσο για τις ομοιότητες ή όχι με τα άλλα προγράμματα ως προς τις προϋποθέσεις, όσο και για ποσά που εκτιμήθηκαν.
Οι μόνες πληροφορίες που υπάρχουν διαθέσιμες και στις οποίες βασίστηκε η παραπάνω μελέτη, είναι όσες βρίσκονται στην σελίδα του ΕΣΠΑ.
